„SELEKCIJA I SEMENARSTVO“ Vol. XIX, broj 1 (2013)
Sadržaj (Contents)
Rade Stanisavljević, Dragoslav Đokić, Dragan Terzić, Jasmina Milenković, Dragoljub Beković, Lana Đukanović, Ratibor Štrbanović
PRINOS SEMENA CRVENOG VIJUKA (FESTUCA RUBRA L.) I KORELACIONA MEĐUZAVISNOST SA KOMPONENTAMA PRINOSA I KVALITETOM SEMENA
(SEED YIELD OF RED FESCUE (FESTUCA RUBRA L.) AND CORRELATION DEPENDENCE WITH YIELD COMPONENTS AND SEED QUALITY) [Izvod] [Full Text]
Лавриненко Юрий Александрович, Базалий Галина Григорьевна, Базалий Валерий Васильевич
СЕЛЕКЦИОННО-ГЕНЕТИЧЕСКИЕ РЕСУРСЫ ПШЕНИЦ АФГАНИСТАНА
(GENETIČKI I SELEKCIONI RESURSI PŠENICE AVGANISTANA) [Izvod] [Full Text]
Slobodan Dražić, Tomislav Živanović, Radojka Maletić, Đorđe Glamočlija,
Branka Žarković, Milena Dražić
VARIJABILNOST SVOJSTAVA INTRODUKOVANIH GENOTIPOVA KVINOJE
(Chenopodium quinoa Willd.)
(VARIABILITY OF TRAITS QUINOA INTRODUCED GENOTYPES
(Chenopodium quinoa Willd.)) [Izvod] [Full Text]
Milica Aćimović, Lana Đukanović, Snežana Oljača, Vesna Vuga-Janjatov, Mićo Oljača, Aleksandra Popović
ISPITIVANJE KLIJAVOSTI KORIJANDRA (Coriandrum sativum L.)
(INVESTIGATION OF CORIANDER GERMINATION (Coriandrum sativum L.)) [Izvod] [Full Text]
Nevena Ristić, Vesna Todorović, Slađan Adžić, Jasmina Zdravković
PROMENE KLIJAVOSTI SEMENA PLAVOG PATLIDŽANA (SOLANUM MELONGENA L.) U PERIODU SKLADIŠTENJA POREKLOM IZ PLODOVA RAZLIČITE STAROSTI
(VARIATION OF GERMINATION OF EGGPLANT (SOLANUM MELONGENA L.)
SEED DURING STORAGE LIFE) [Izvod] [Full Text]
Sofija Petrović, Miodrag Dimitrijević, Nataša Ljubičić, Borislav Banjac
nasleđivanje oSobina klasa heksaploidne pšenice (Triticum aestivum L.)
(The inheritance of EAR traits in hexaploid wheat (Triticum aestivum L.)) [Izvod] [Full Text]
Vesna Dragičević, Milomir Filipović, Zoran Čamdžija, Milan Stevanović
VARIATIONS OF PHYTIC AND INORGANIC PHOSPHORUS IN MAIZE GRAIN
(VARIJABILNOST FITINSKOG I NEORGANSKOG FOSFORA U SEMENU KUKURUZA) [Izvod] [Full Text]
Štampano u „Selekcija i semenarstvo“
PLANT BREEDING AND
SEED PRODUCTION, Vol. XIX, broj 1 (2013), str: 1-9, Zemun
© 2010 Društvo selekcionera i semenara
Republike Srbije
S. Bajića 1, Beograd-Zemun, 11185, Republika Srbija
PRINOS SEMENA CRVENOG VIJUKA (FESTUCA RUBRA L.) I KORELACIONA MEĐUZAVISNOST SA KOMPONENTAMA PRINOSA I KVALITETOM SEMENA
Rade Stanisavljević, Dragoslav Đokić, Dragan Terzić, Jasmina Milenković, Dragoljub Beković, Lana Đukanović, Ratibor Štrbanović
Izvod:Rad prikazuje rezultate dvogodišnjih ispitivanja sprovedenih u istočnij Srbiji (2007-2008.). Ispitivanja su izvedena sa domaćom sortom K-14, koja je stvorena u Institutu za krmno bilje, Kruševac. Na dve različite gustine: B1 (setva na međuredno rastojanje 12,5 cm i sa 15 kg ha-1 semena) i B2 (25 cm međuredno rastojanje i 7,5 kg ha-1semena) praćene su sledeće komponente prinosa: visina stabljike (cm), broj generativnih stabljika, dužina cvasti (cm), broj grana u cvasti, prinos semena (kg ha-1). Praćeni su sledeći parametri kvaliteta semena: masa 1000 semena (g), energija klijanja (%), ukupna klijavost semena (%). Međuzavisnost ispitivanih osobina utvrđena je prostim koeficijentima korelacije (r). Veći prinos semena ostvaren je sa gustinom B2. Varijabilnost prinosa pod uticajem godine i gustine, bila je visoka (CV =49,9%). Prinos semena ostvario je najjaču pozitivu korelativnu međuzavisnost (p≤0,05) sa generativnim stabljkama (r=0,994). Takođe jaka zavisnost utvrđena je između visine stabljika i broja generativnih stabljika (r=0,977).
Ključne reči: crveni vijuk, korelaciona međuzavisnost, prinos semen.
[1] Stanisavljević R.*, viši naučni saradnik, Đokić D., naučni saradnik, Terzić D., naučni saradnik, Milenković J., naučni saradnik, Institut za krmno bilje, Kruševac, Globoder 37251
2 Beković D., vanredni profesom, Poljoprivredni fakultet, Priština, Lešak 38219, Kopaonička bb
3 Đukanović L., naučni saradnik, Štrbanović R., istraživač saradnik, Institut za zaštitu bilja i životnu sredinu - Beograd
* rade.stanisavljevic@ikbks.com
Štampano u „Selekcija i semenarstvo“
PLANT BREEDING AND
SEED PRODUCTION, Vol. XIX, broj 1 (2013), str: 11-17, Zemun
© 2010 Društvo selekcionera i semenara
Republike Srbije
S. Bajića 1, Beograd-Zemun, 11185, Republika Srbija
GENETIČKI I SELEKCIONI RESURSI PŠENICE AVGANISTANA
Лавриненко Юрий Александрович, Базалий Галина Григорьевна, Базалий Валерий Васильевич
Izvod:Avganistan, kao primarni genetski centar, odlikuje se jako raznovrsnim endemskim oblicima, među kojima je veoma malo vrednih uzoraka. Donori i rekombinatori koji imaju ekonomske i adaptivne osobine se češće nalaze u srednjim genetskim centrima koji su formirani u oblastima u kojima je razvijeno stočarstvo i proizvodnja semena.
Ključne reči: pšenica, genetski centar porekla, sorta, navodnjavanje, produktivnost
Originalni naučni rad (original scientific paper)
1др Лавриненко* Ю. А. профессор, Базалий Г. Г., кандидат с/х наук, др Базалий В. В., Херсонський Державний Аграрний Університет, Херсон, Україна
*E-mail: lavrin52@mail.ru,
Štampano u „Selekcija i semenarstvo“
PLANT BREEDING AND
SEED PRODUCTION, Vol. XIX, broj 1 (2013), str: 19-26, Zemun
© 2010 Društvo
selekcionera i semenara Republike Srbije
S. Bajića 1, Beograd-Zemun, 11185, Republika Srbija
VARIJABILNOST SVOJSTAVA INTRODUKOVANIH GENOTIPOVA KVINOJE
(Chenopodium quinoa Willd.)
Slobodan Dražić, Tomislav Živanović, Radojka Maletić, Đorđe Glamočlija,
Branka Žarković, Milena Dražić
Izvod: Analizirana je varijabilnost i uticaj ispitivanih faktora na prinos zrna kvinoje tokom tri godine (2009, 2010, 2011). Ogled je izveden na dve lokacije (Nova Pazova i Surduk) sa dva introdukovana genotipa kvinoje: KVL 37 i KVL 52. Setva je obavljena u aprilu, a žetva u avgustu. Analizirani su: visina biljaka (cm), broj biljaka po dužnom metru i prinos zrna. Konstatovan je značajan uticaj lokacije i genotipa. Prinos zrna varirao je po godinama ispitivanja (1.224 kg/ha do 1.671 kg/ha). Rezultati regresione i koralacione analize ukazuju na variranje uticaja visine biljaka i broja biljaka po dužnom metru na prinos zrna. Koeficijenti korelacija su uglavnom bili niski i nisu ispoljili značajnost. Ovo ukazuje da je u daljim istraživanjima poželjno povećati broj svojstava, koja bi mogla uticati na visinu prinosa.
Ključne reči: kvinoja, korelacija, lokacija, prinos zrna, regresija, variranje.
Originalni naučni rad (original scientific paper)
[1] dr Dražić S.*, naučni savetnik, Institut za proučavanje lekovitog bilja „Dr Josif Pančić“, Beograd,
2 dr Živanović T., redovni profesor, dr Maletić R., redovni profesor, dr Glamočlija Đ., redovni profesor, dr Žarković, vanredni profesor, Univerzitet u Beogradu, Poljoprivredni fakultet, Zemun, Dražić M., dipl. anal. zašt. živ. sred., student na master studijama na Poljoprivrednom fakultetu u Zemunu.
*sdrazic47@gmail.com
Štampano u „Selekcija i semenarstvo“
PLANT BREEDING AND
SEED PRODUCTION, Vol. XIX, broj 1 (2013), str: 27-34, Zemun
© 2010 Društvo
selekcionera i semenara Republike Srbije
S. Bajića 1, Beograd-Zemun, 11185, Republika Srbija
ISPITIVANJE KLIJAVOSTI KORIJANDRA
(Coriandrum sativum L.)
Milica Aćimović, Lana Đukanović, Snežana Oljača, Vesna Vuga-Janjatov, Mićo Oljača, Aleksandra Popović
Izvod: Prinos korijandra (Coriandrum sativum L.) zavisi od mnogo faktora tokom vegetacionog perioda, ali i od kvaliteta semenskog materijala. Plod korijandra (Coriandri fructus) koristi se kao začin u prehrambenoj industriji, u narodnoj medicini, homeopatiji, ali i kao sirovina u farmaceutskoj industriji, istovremeno je i seme. Stoga je vrlo bitno voditi računa o njegovom kvalitetu. U ovom radu je analiziran semenski materijal dobijen sa oglednog polja u Mošorinu iz 2011. godine, a ispitivanja kvaliteta semena su rađena u godini žetve i nakon godinu dana čuvanja. U godini žetve je energija klijanja korijandra u proseku iznosila 38,21%, a ukupna klijavost 72,75%, a nakon čuvanja od godinu dana energija klijanja je pala na 16,50%, a ukupna klijavost na 67,42%.
Ključne reči: Coriandrum sativum, energija klijanja, ukupna klijavost
Originalni naučni rad (Original scientific paper)
[1] Aćimović M.*, stipendista Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja,
2Đukanović L., naučni savetnik Institut za zaštitu bilja i životne sredine Beograd,
3Oljača S.; Oljača M., redovni profesori Poljoprivredni fakultet Beograd,
4Vuga Janjatov V., Poljoprivredna stručna služba Sremska Mitrovica,
5Aleksandra Popović Poljoprivredni fakultet Novi Sad
* (acimovicbabicmilica@gmail.com)
Štampano u „Selekcija i semenarstvo“
PLANT BREEDING AND
SEED PRODUCTION, Vol. XIX, broj 1 (2013), str: 35-42, Zemun
© 2010 Društvo
selekcionera i semenara Republike Srbije
S. Bajića 1, Beograd-Zemun, 11185, Republika Srbija
PROMENE KLIJAVOSTI SEMENA PLAVOG PATLIDŽANA (SOLANUM MELONGENA L.) U PERIODU SKLADIŠTENJA POREKLOM IZ PLODOVA RAZLIČITE STAROSTI
Nevena Ristić, Vesna Todorović, Slađan Adžić i Jasmina Zdravković
Izvod: Seme nekih sorti plavog patlidžana (Solanum melongena L.) je dormantno što znači da je potreban vremenski period kako bi se uspostavila maksimalna klijavost kod ove povrtarske vrste. Ispitivanje je sprovedeno na jednom genotipu (Domaći srednje dugi). Praćeno je starenje semena sorte Domaći srednje dugi, dobijeno iz semenske proizvodnje 2007. godine, u periodu od 2007-2011. godine. Seme dobijeno iz dva roka berbe ispoljilo je dormantnost u godini vršaja, a sa starošću semena klijavost se povećavala. Ogled je sproveden po stanadrnoj metodi ispitivanja klijavosti koja je propisana Pravilnikom o kvalitetu semena poljoprivrednog bilja iz 1987. godine. Najmanja utvrđena klijavost semena (41%) bila je u godini proizvodnje (2007) druge berbe dok je maksimalna klijavost semena utvrđena kod semena treće berbe nakon dve godine čuvanja (83%). Iako je seme posle perioda dormantnosti ispoljilo „zadovoljavajuću“ (veću) klijavost, prisutan je trend opadanja klijavosti što predstavlja normalnu pojavu kod semena koje stari. Zaključeno je da rokovi berbe utiču ne samo na početnu dormantnost semena ispitivane sorte plavog patlidžana već i na vreme potrebno za postizanje maksimale klijavosti i kasnije starenje semena.
Ključne reči: Solanum melongena, starenje semena, pik klijavosti, gubitak klijavosti.
Originalni naučni rad (Original scientific paper)
[1] Ristić N., Todorović V., Adžić S. i Zdravković J.; Institut za povrtarstvo, Karađorđeva 71, 11420 Smederevska Palanka
*jzdravkovic@institut-palanka.co.rs
Štampano u „Selekcija i semenarstvo“
PLANT BREEDING AND
SEED PRODUCTION, Vol. XIX, broj 1 (2013), str: 43-52, Zemun
© 2010 Društvo
selekcionera i semenara Republike Srbije
S. Bajića 1, Beograd-Zemun, 11185, Republika Srbija
nasleđivanje oSobina klasa heksaploidne pšenice
(Triticum aestivum L.)
Sofija Petrović, Miodrag Dimitrijević, Nataša Ljubičić, Borislav Banjac
Izvod: U ogledu je dialelnim ukrštanjem analiziran način nasleđivanja osobina klasa - broja i mase zrna po klasu, koje predstavljaju komponente prinosa zrna. Sorte heksaploidne pšenice u ispitivanju su poreklom iz programa oplemenjivanja Instituta za ratarstvo i povrtarstvo u Novom Sadu: Pobeda, Renesansa, Sara i Partizanka. Prema podacima dobijenim analizom varijanse kombinacionih sposobnosti, u nasleđivanju je ustanovljen statistički značajan udeo aditivne i neaditivne komponente. Regresiona analiza je pokazala udeo dominantnih i recesivnih alela u nasleđivanju ispitivanih osobina, kao i genetičku divergentnost roditelja. Način nasleđivanja ispitivanih komponenti prinosa klasa je superdominantan.
Ključne reči: heksaploidna pšenica, dialel, regresija, klas, broj zrna, masa zrna
Originalni naučni rad (Original scientific paper)
[1] Petrović S.*, Dimitrijević M., Ljubičić N., Banjac B., Poljoprivredni fakultet, Novi Sad.
*sonjap@polj.uns.ac.rs
Štampano u „Selekcija i semenarstvo“
PLANT BREEDING AND
SEED PRODUCTION, Vol. XIX, broj 1 (2013), str: 53-64, Zemun
© 2010 Društvo
selekcionera i semenara Republike Srbije
S. Bajića 1, Beograd-Zemun, 11185, Republika Srbija
VARIATIONS OF PHYTIC AND INORGANIC PHOSPHORUS IN MAIZE GRAIN
Vesna Dragičević, Milomir Filipović, Zoran Čamdžija, Milan Stevanović
Summary: Maize is characterised with high diversity, which is at the same time maintained in present gene banks of plants. From that point, the application of the present ability of maize genetic variability could be used for creating of the genotypes with changed chemical composition of the grain. The aim of experiment was to examine the influence of different factors on variability of inorganic and phytic phosphorus in grain of nine ZP hybrids and their parental components. The experiment was performed during 2010 and 2011 on two locations of the Maize Research Institute.
The higher values of phytic and inorganic P were mainly present at lines in 2010, as well as at ZP 341 and ZP 434 hybrids, as well as at their parental components. Among all examined hybrids, the significant differences in phytic P, influenced by season were present at ZP 434 and ZP 555, as well as mother component of ZP 555. The both parental components show significant and positive imact on inorganic P increase in hybrid grain. The eligible increase of available P, with decrease of phytic P, could be effective obtained by using of the genetic resources in pre-breeding process4e, with recurent selection.
Key words: phytate, inorganic phosphorus, maize grain, variability
Original scientific paper (Originalni naučni rad)
[1] Dragičević V.*, Filipović M., Čamdžija Z., Stevanović M., Maize Research Institute Zemun Polje
*vdragicevic@mrizp.rs